Yazın Moskova Bir Başka Güzeldir

  Sayın Yolcular, yaklaşık bir saat kadar sonra Moskova-Vnukova Havalimanına inmiş olacağız. Moskova'da hava gayet güzel. -24 santigrat derece, bulutsuz açık bir hava var. Hepinize kaptanınız olarak rahat bir yolculuk dilerim.

   Bu anonsu Türkiye'den Türk Havayolları ile gelenler genelde pek duymazlar. Ancak, bir Rus havayolu şirketi ile Moskova'ya geliyorsanız, duymanız mümkündür. Lütfen şaşırmayın. -24 kışın Rusya için gerçekten uygun bir havadır. Güneyden gelen bizler için olmasa da...

    Rusya denince akla ilk soğuğu gelir. Ancak ben Moskova'nın soğuğundan bahsetmek istemiyorum bu kez. Eminim çok duymuşsunuzdur. Evet, kürklerle dolaşan çok kadın görebilirsiniz, evet karlardan oluşmuş tepecikler de görebilirsiniz. Hayır sokakta dolaşan ayılar yok, biz de nasıl sokakta dolaşan develer yoksa. Ve yine hayır, her Rus votka sevmiyor, hatta çoğu sevmiyor.

  Moskova'ya Türkiye'den en uygun ulaşım elbette havayolu iledir. Üç adet havalimanına sahip Moskova'ya Türkiye'den Türk Havayolları Moskova'nın güney-batısındaki Vnukova Havalimanına iniyorlar. 

   Moskova'ya gelecekler için ilk öneri, İngilizcenize pek de güvenmeyin. İngilizce uluslararası bir dil olmasına rağmen, Moskova bazen o uluslara dahil olmuyor. İngilizce ile bazı kolay işlerinizi halletmeniz mümkün, ama Ruslar genelde kendi dillerinin bir yabancı tarafından konuşulduğunu görünce mutlu oluyorlar ve size daha yakın davranabiliyorlar. Elbette turistik amaçla gelecekseniz Rusça öğrenmeyin, ancak Kiril Alfabesini okumak bazen hayatınızı kurtarabilir.

   Havalimanından kente ulaşınca şaşırmamanızı tavsiye ederim. İlk söyleyebileceğim, Moskova bir batı ülkesi kenti değildir. Rusların batıyla isimlerinin geçmesi çoğu zaman Hristiyan olmasından kaynaklanır. Ancak, batıyla içli dışlı sürekli göç alan ve göç veren bir kent olmasına rağmen, batıyla kesişen az izlenim edineceğinizi söyleyebilirim. 

    Moskova'nın, dolayısı ile Rusya'nın kalbi, her atışıyla Kızıl Meydan’dadır.  Moskova'nın da coğrafi olarak merkezine yakın olan Kızıl Meydan, Lenin'in mozolesine ve dünyaca ünlü rengarenk soğan kubbeleri ile Aziz Vasil Katedrali'ne ev sahipliği yapar. Moskova resimlerinde gördüğünüz bu katedrali, gerçekten yerinde görmek, “evet şu anda gerçekten Rusya'dayım” hissini verir size. Rusya'nın kalbi buradadır çünkü. Meydanın hemen yanında başkanlık sarayı da vardır. 

  Kızıl Meydan'da imparatorluk zamanındaki halk pazarlarını, idamları, kutlamaları hayal edebilirsiniz. Ekim Devriminden sonra şimdi bilmediğimiz başka bir dünyaya ev sahipliği yapmıştır burası. Başka bir dünya kurmayı hayal edenlerin geçitler yaptığı, Lenin öldükten sonra mozolesinin üstünde Komünist Partinin önde gelenlerini geçitte selamladığı Sovyet insanlarını hayal edebilirsiniz. 1 Mayıs ve 7 Kasım'da yapılan askeri gösteriyi internetten izlemenizi ve sonra meydanın ortasına geçip hayal etmenizi öneririm. Günümüzde ise, başkanlık sarayının karşısında, meydanın diğer tarafında, eskiden halk pazarı olan binada Gum Alışveriş Merkezi yer alır. Lenin'e gülümsercesine. Rus bayramlarında, gençler yaşlılar burada toplanır, havai fişek gösterileri ile müzik eşliğinde dans ederler.

   Kızıl Meydan Moskova'nın kalbidir sözü abartı sayılmaz çünkü; Moskova'nın haritasına bakılırsa, dairesel yollar ile çevrelenmiş ve bu yolları dik kesen yollar ile dağıtılmış bir harita görürsünüz. Adeta her gün, sabahları, insanlar kalbin atışı ile kalbe doğru akarlar, akşamları ise kalpten dışarı doğru akarlar. Bu her gün sadece karayolları ile olmaz, Moskova'nın altında başka bir ağ vardır. Demirden oluşmuş, her gün milyonlarca insan taşıyan bir ağ...

  Metronun yapımına ilk olarak 1931 yılında Stalin tarafından başlanmışıtır.182 istasyondan oluşan bu ağ, dünyanın diğer başkentleri ile gerçekten yarışır. Moskova Metrosuna girdiğinizde sizi yine nostaljik bir hava karşılar. Stalin’in emri ile bu metroyu inşa etmeye çalışan insanları hayal edersiniz. Mutlu muydular? Yoksa korkuyla mı çalışıyorlardı? Hem belki de şuradaki yıldızı yerine koyarken işi bitirmenin sevinci ile kutlama bile yapmışlardır. Söylemeden geçmemek lazımdır ki, Moskova'da çoğu yerde hâlâ orak çekici ve Çoban Yıldızını görmek mümkündür. Ruslar her ne kadar eski anlayışı atsalar da tarihlerini korumuşlar, eski tarihlerine zarar vermemişlerdir.  Moskova Metrosunda istasyonlar inşa edilirken, gününün sanat anlayışı da es geçilmemiştir. Teatralnaya, Komsomolskaya, yeni eklenen Slavyanskiy Bulvarı istasyonlarında insanlar işine, gezmeye giderken oradaki komünist sanat anlayışını da görürler. Yeni eklenen istasyonlar ise modern mimariye uygun, sadeliği ile güzelliği buluşturan istasyonlardır.

    Kızıl Meydan'dan kalp atışı ile dışarı doğru savrulan insanlar, Tverskaya Caddesi'ne düşerler. Genişliği ile insanı şaşırtan bu cadde üstünde, alışveriş, restoran, bilişim her türlü mağazayı bulmak mümkündür. Moskova'da güzel bir havada yürümek insanı sıkmaz. Çünkü caddeleri kadar kaldırımları da geniştir ve ferahlık verir. 

    Moskova'daki mimari yapılar bazen sizi ürkütür, şaşırtır. Bir yapı adasına yapılan kocaman bir blok görebilirsiniz. Öyle ki sağa sapmak için tüm bir bloğu geçmeniz gerekir. Ancak yapıların uzunluğu ve büyüklüğü insanı genelde ezmez, çünkü sokaklar geniştir ve yapıların sokağa bakan yüzleri insanı aldatabilir, çünkü içerde bloğun iç tarafında genelde bahçeler yer alır. Dışardaki sokağın sesinin giremediği bu bahçeler, orada yaşayan insanların dinlendiği mekanlardır.

   Kentte yedi tane gökyüzüne doğru uzanmış, biz hâlâ buradayız diyen, ucunda yıldızı taşıyan yapı görebilirsiniz. Bunlar Stalin'in ''Yedi Kız Kardeşi'' adı verilen devasa yapılardır. Her zaman olduğu gibi, siyasi düşünce ve yapı, mimariyi etkilemiş-yönlendirmiş ve düşüncesini onun gibi düşünmeyenlere vurguyla betimlemek için, mimariyi kullanmıştır. En ünlüsü Devlet Üniversitesi olarak kullanılan binadır. Serçe Tepesi adı verilen yere kondurulan binanın mimarı Rudnev olup, 235 metre yüksekliğindedir. 

   Moskova'lıların belki de komünist zamana teşekkür etmesini gerektiren en önemli özelliği, parklarıdır, çünkü park ve kent sınırları o zaman alınan bir kararla sertçe uygulanmış ve hâlâ korunabilmiştir. En ünlüsü 120 hektardan daha büyük olan Gorki Park'tır. Gölleri, kafeleri, dans alanları ile ayrı bir kent gibidir. İkincisi ise, Novodevitch Manastırı ve Mezarlığıdır. Burada gezerken dikkatli olmak gereklidir çünkü Nazım Hikmet'in mezarı buradadır.  Nazım'ın şiirlerini anlamak için Moskova'da herhalde birkaç kış ve yaz geçirmek gereklidir. Rusya kışında, yurttan uzakta olmak, istesen de olanak olsa da dönememek herhalde insana bu şiirleri yazdırır diye düşünmeden edemez insan. Ruslar da şaire saygı göstermiş ve mezarını buraya yapmışlardır. Ek olarak, Çariçenin yazlık sarayının bulunduğu Tsaritsino Parkı, Kolomenskoe Parkı ve daha niceleri. Yazın Moskova sokakta çok daha güzeldir.

   Gezip yorulduktan sonra Moskova'da otele, eve çekilmek özellikle hafta sonu iyi bir seçim değildir. ''Moskova asla uyumaz '' denilen bir söz Moskova sokaklarında da fısıldanarak söylenir ve gerçekten de Moskova geceleri dans kulüpleri ile, barları ile cıvıl cıvıldır. Gençler sokaklarda müzik eşliğinde sabaha kadar eğlenirler.

  Moskova'da eğer yaşamak isterseniz bir süre, pahalı dairelerinden birine yerleşmek isteyeceksinizdir. Ancak şaşırmayın daireler mobilyaları ile kiralanır. Hemen hemen her evde kanepe yatak ve hatta yastık ve yorgan bile bulunur. Daha iyilerinde televizyon, bulaşık makinesi, ütü... Bir Rus evine girdiğinizde sizi ilk şaşırtan yine eski bir dünyaya öykünmesidir. Kocaman apartman koridorları, buna tezat küçük odalar ve eski mobilyalar. Her girdiğiniz ev sanki farklı bir hikâye barındırır. Eğer daireniz yenileme geçirmediyse, o eski anlayışın kullandığı ocaklar ile, kalorifer petekleri ile ve hatta bazen duvarlarda eskilerden kalma notlar ile karşılaşabilirsiniz.

  Başta da söylediğim gibi, Moskova bir batı ülkesi başkenti değildir. İnsanları ile batıya benzeyebilir, ama duruşu ve düşünüşü ile, kendine has bir dünya başkentidir. Batıdaki kentleri gördüyseniz, sizi artık Moskova bekliyor olacaktır, ancak elbette yaz aylarında.