LEED Yeşil Bina Derecelendirme Sistemi

Ekonomik ve çevresel gelişmeler,günümüzde sürdürülebilirliğin bir tercih olmak yerine zorunluluk haline gelmesine neden olmaktadır. Bu ve buna benzer nedenlerden dolayı kâr amacı gütmeyen bir kuruluş olan USGBC  (Amerika Yeşil Bina Konseyi) tarafından LEED (Leadership in Energyand Environmental Design) Yeşil Bina Derecelendirme Sistemi geliştirilmiştir.

LEED yeşil bina derecelendirme sistemi gönüllü olarak uygulanmaktadır ve yeşil binalarda yüksek performans,yani daha sağlıklı, çevreye duyarlı ve kârlı yapılar elde etmek için yapılması gerekenleri açıklamaktadır. LEED ofis, okul, kampüs, kamu binası, hastane, konferans salonu, konut, rezidans, spor salonu, veri merkezi ve depo gibi birçok çeşit binayı sertifikalandırmaktadır.

1998’de LEED sertifikasyonunun başlamasından beri geçen sürede binlerce bina sisteme kaydolmuş ve sertifika almıştır. Ağustos 2014 itibariyle tüm dünyada LEED sertifika sürecine kaydolmuş veya sertifikalandırılmış proje sayısı 70.000 civarındadır. LEED hem sertifikalandırdığı proje sayısı, hem de tüm ülkeler için uygulanabilir stratejileri ile dünyadaki muadillerine göre geçerliliği en fazla olan sertifikadır.

Ülkemizde LEED sertifikasına kayıtlı hali hazırda 274 proje bulunmaktadır ve bu projelerden 62’si sertifikalıdır. Örneğin Birleşim Mühendislik binası LEED Altın sertifikalı ve ERKE Green Academy, LEED Platin sertifikalı projelere iyi birer örnektir.

LEED sertifikası kapsamında 7 adet ana başlık bulunmaktadır. Bunlar,

·       Sürdürülebilir araziler,

·       Su verimliliği,

·       Enerji ve atmosfer,

·       Malzeme ve kaynaklar,

·       İç mekan kalitesi,

·       Tasarımda inovasyon

·       Bölgesel önceliktir.

LEED sertifikasına aday bir binanın ön koşulların tamamının gerekliliklerini sağlaması zorunludur. Ön koşullara ilave olarak sertifika alınabilmesi için de, her biri farklı ana başlıktaki sürdürülebilirlik stratejilerini yerine getirmelidir. 40-49 puan aralığına Yalın Sertifika, 50-59 puan aralığına Gümüş, 60-79 puan aralığına Altın ve en son olarak 80 ve üzeri puan aralığına da Platin sertifika verilir.

Bina sahibinin binaya ait işletme ve bakım maliyetleri ile enerji ve su sarfiyatını azaltması, bina kullanıcı memnuniyetini artırması, çevreye olan olumsuz etkileri en aza indirmesi için en etkili yol LEED standartlarını takip etmesidir. Çünkü LEED tüm binayı bir bütün olarak inceler, binada geliştirilmesi gereken noktaları belirtir ve o binaya özgü sürdürülebilirlik stratejileri belirler.

Tüm bu enerji ve su tasarrufu, işletme ve bakım maliyetlerinin azalması, kullanıcı memnuniyeti, düşük çevresel etki konuları,dünya genelinde LEED sertifikalı binaları öne çıkarmaktadır. LEED’in 16 senelik bir geçmişi olmasına rağmen bina kira ve satışlarında ciddi bir pazar payı yakalamıştır. Hatta yapılan araştırmalara göre LEED sertifikalı binaların satış ve kiralamaları, LEED sertifikasına sahip olmayan benzerlerine göre daha fazladır.

LEED’deki her kredinin bir amacı bulunur ve bu amacı sağlamak için yapılması gereken çalışmalar vardır. Bu çalışmalar yapıldığında, uygulandığında kredi gereği sağlanmış olur ve o krediden puan kazanılmış olur. LEED sertifika hedefi belirlenirken toplanması gereken puanları sınırda tutmamakta fayda vardır, çünkü sertifika değerlendirmesi sırasında bazı kredilerden puan alınamayabilir. Böyle bir durumda sıkıntı yaşamamak için puanlamada,sertifika hedefinin puan aralığı ortasının yakalanması en uygunudur.

Bütün bu çalışmaların bina sahibine ek maliyet getireceği düşüncesi yanlıştır. Sürdürülebilirlik çalışmaları yapılıp bina işletme ve bakım maliyetleri azaldığında, satış ve kiralama fiyatları da yükseldiğinde, finansal geri dönüş kısa zamanda sağlanmış olacaktır.